“`html
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü vesilesiyle hazırladığı 2024 Basın Özgürlüğü Raporu’nu yayımladı. Raporun verilerine göre, 2024 yılı içerisinde toplam 74 gazeteci gözaltına alınırken, 14 gazeteci tutuklanmıştır. Bununla birlikte, gazeteciler, haber içerikleri, yazıları ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle 720 kez mahkemelerle yüz yüze geldi. En az 35 gazeteci hakkında ise yeni soruşturma ve dava açılmıştır.
Milletvekili Çakırözer, raporla birlikte gazetecilerin yıl boyunca haber yapma çabalarının engellendiğine dikkat çekerek, bu süreçte birçok gazetecinin haklarında açılan davalarla, tazminat talepleriyle ve hapis cezalarıyla karşı karşıya kaldığını vurguladı. 2024 yılında, ülkede çeşitli olayları takip eden gazetecilere yönelik ciddi tehditler ve hedef göstermeler yaşanmıştır. Sinan Ateş cinayeti davası, belediyelere kayyum atanması, ve Gazze’deki saldırılar gibi konular, gazetecilerin haber takibinde sıkça maruz kaldıkları sorunların başında gelmektedir. Türkiye, 180 ülke arasında basın özgürlüğü açısından 158. sıraya gerileyerek dikkat çekici bir durumla karşılaşmıştır.
“Gazeteciler, yıl boyunca susturulmaya çalışıldı”
Çakırözer, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Halkımızın haber almasını engellemek için gazetecilere yıl boyunca çeşitli baskı ve tehditler uygulandı. 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde, iktidarın tüm engellemelerine rağmen haber alma hakkı için mücadele eden gazetecileri takdirle anıyor, onların özverili çalışmalarının altını çiziyorum. Basın özgürlüğü, demokrasinin vazgeçilmez bir parçasıdır ve bu durumu savunmaya devam edeceğiz.” şeklinde ifadelerde bulundu.
720 duruşma, 14 tutuklama
Çakırözer’in 2024 Basın Özgürlüğü Raporu’na göre Türkiye’de son bir yılda basın özgürlüğü alanındaki ihlaller ve gelişmeler şöyle özetlenmiştir:
“Gazeteciler, haberlerine ve sosyal medya paylaşımlarına dayalı olarak 720 kez mahkeme önüne çıkarken, 14 gazeteci tutuklandı. 18 gazeteci yeni yıla tutuklu ya da hükümlü olarak giriş yaptı. Ayrıca, birçok gazeteci para cezaları ve tazminat talepleriyle mücadele etmek zorunda kaldı.
Örneğin, İsmail Saymaz, Ensar ve TÜRGEV vakıflarının ABD’deki Türken Vakfı hakkında eleştirilerde bulunduktan sonra tazminat cezası aldı. Bunun yanı sıra, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve Kültür ve Turizm Bakanı’nın şikâyetleri neticesinde de gazeteciler tazminat talep eden davalardan muzdarip oldu. Yolsuzluk konularına yer veren BirGün Gazetesi ise, çıkan davalarla susturulmaya çalışılmıştır.
Instagram’a erişim engeli
Ağustos ayında Türkiye’den Instagram’a 8 gün boyunca erişim kısıtlandı. Aynı şekilde, sosyal medya platformları olan Wattpad, Roblox ve Discord’a getirilen erişim yasakları uzun süre devam etti. Sosyal medyada gazetecilerin hesaplarına dair kısıtlamalar da yaşandı; 119 sosyal medya hesabı için erişim kısıtlaması uygulanmıştır.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın manipülasyon faaliyetlerini engelleme yetkisi, Anayasa Mahkemesi’nin basın ve ifade özgürlüğü hakkındaki iptal kararına rağmen devam etmiştir. RTÜK, yayınları engelleme ve müeyyide uygulayan bir tutum sergilemeye devam etti.
TRT’de tarafsızlık ihlali
TRT, genel seçimlerde tarafsızlık ilkesine aykırı hareket etti. Genel Başkan Erdoğan’a 31 Mart seçimleri döneminde 2592 dakika süre tanınırken, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e yalnızca 43 dakika süre verildi. Bu tür uygulamalar, muhalefet adaylarının da yayınlarda yer almasını engelleyerek demokrasi ilkesine zarar vermiştir.
Anadolu basını baskı altında
2024’te ekonomik anlamda zorluk yaşayan Anadolu basını, Basın İlan Kurumu’nun baskıları nedeniyle birleşmek veya kapanmak zorunda kalmıştır. İktidarın aldığı kararlarla birlikte, Anadolu’daki pek çok gazete, toplu olarak yayın hayatına son vermek zorunda kalmıştır. Bu durum, Anadolu’da basın özgürlüğü açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.
Yolsuzluk haberlerine erişim engeli
Anayasa Mahkemesi tarafından geçen yıl iptal edilen erişim engelleme yetkisi, bu yıl itibarıyla kaldırılmış olmasına rağmen, hala birçok haber kaynağına erişim engelleri devam etmektedir. Yolsuzluk ve dolandırıcılık konularındaki haberlere erişim, söz konusu engeller nedeniyle kısıtlanmaktadır.
(ANKA)
Güneş Uluçay, opera yarışmasında birinci oldu; Türkiye’de opera sanatçısı olmanın zorluklarını anlattı |
“`